Хэт улаан туяаны мэдрэгч (IR Sensor)

Хэт улаан туяаны мэдрэгч, товчоор IR мэдрэгч нь хэт улаан туяаны спектрийн туяаг ашиглан орчны объект, хөдөлгөөн, зай, эсвэл дулааны өөрчлөлтийг илрүүлдэг non-contact sensing төхөөрөмж юм. Энэхүү мэдрэгч нь хоёр үндсэн бүрэлдэхүүнтэй: илгээгч (IR LED) болон хүлээн авагч (Photodiode эсвэл Phototransistor). Илгээгчээс гарсан хэт улаан туяа тухайн орчин дахь объектод ойж, хүлээн авагч руу тусах үед дохио үүсдэг бөгөөд энэхүү дохио нь тухайн объект байгаа эсэх, ямар зайд байгааг микроконтроллерт мэдээлдэг.

IR мэдрэгчийн ажиллагаа нь хурдтай, найдвартай, мөн механик хөдөлгөөн шаардахгүй тул орчин үеийн автоматжуулалт, роботик, хамгаалалтын системүүдэд өргөн хэрэглэгддэг. Жишээлбэл, автомат хаалга нээгч төхөөрөмжүүд, хөдөлгөөн илрүүлэгч камер, шугам дагагч робот, гар удирдлагатай төхөөрөмжүүд зэрэг олон салбарт хэрэглэгдэж байна.

IR мэдрэгч нь үндсэндээ ойлтын зарчим дээр суурилдаг. Өөрөөр хэлбэл, туяа объектод ойж буцаж ирэх үед хүлээн авагч түүнийг илрүүлнэ. Зарим төрөл нь тусгалын хурц, сүүдрийн ялгаа зэргийг мэдэрч шугамын дагуу зам хянах, эсвэл объектын ойртолтыг үнэлэх чадвартай байдаг.

Хэт улаан туяаны мэдрэгч нь ажиллахад маш бага эрчим хүч шаарддаг, мөн ихэнх тохиолдолд аналог эсвэл дижитал гаралт өгдөг тул Arduino, ESP32, STM32, Raspberry Pi зэрэг микроконтроллерийн системүүдтэй хялбархан холбогдоно. Программчлалын хувьд ч мөн адил энгийн логик дээр суурилсан алгоритмууд ашиглагддаг бөгөөд хэрэглэгч нь мэдрэгчийн хариу үйлдэлд суурилан програмын урсгалыг хянах боломжтой.

Технологийн хувьд, IR мэдрэгч нь зөвхөн объект илрүүлэхээс гадна IR туяагаар өгөгдөл дамжуулах зориулалтаар ч ашиглагддаг. Энэ төрлийн хэрэглээний түгээмэл жишээ бол TV-ийн удирдлагын систем юм. Ийм тохиолдолд IR мэдрэгч нь илүү нарийвчлалтай, кодчилолтой туяа хүлээн авах чадвартай байх шаардлагатай болдог.

Нийтэд нь дүгнэвэл, IR мэдрэгч нь үнэтэй бус, найдвартай, олон талын хэрэглээтэй мэдрэгч бөгөөд цахилгаан электроник, робот техник, ухаалаг систем, хамгаалалтын төхөөрөмжүүдийн зайлшгүй бүрэлдэхүүн болж хөгжсөн юм.